ئەگەر گاندی لە کوردستان بوایە

عەدنان عوسمان

کەم نین ئەوانەی لە تەلەفزیۆنەکان و کۆبونەوە گشتیەکاندا خۆیان وەک گیڤاراو، لە دانیشتنە حزبیەکاندا خۆیان وەک گاندی پیشان ئەدەن. ئەوان لە هەردوو حاڵەتدا هەم لە گیڤارا و هەم لە گاندیش تێنەگەیشتون، چونکە نازانن خەباتی ئەو دوو پیاوە بۆ یەک مەبەست و یەک ئامانج بوە کە ئەویش دژایەتی کردنی زوڵم و چەوساندنەوەو ناعەدالەتی بوە، هەردووکیان لەیەک بەرەدا بون بە جیاوازی کات و ناوچەو شێوازی خەباتەوە.

لە کوردستاندا، رۆژ نیە لە بەرپرسی باڵای حزبەکانەوە، هەموو حزبەکان، لە پەرلەمانتاری کۆن و تازەوە، لە وەزیری کۆن و تازەوە، لە نوسەری سەنگین و رۆشنبیری پلە بەرزەوە، لە ئەکادیمی و رێکخراو و هەڵسوڕاوی مەدەنیەوە، لە رۆژنامەنوس و زۆرینەی کەناڵەکانی راگەیاندنەوە، گوێمان لەوە نەبێت چ فەرهودخانەیەک لەم وڵاتەدا هەیە، چ تاوان و چ گەندەڵیەک، چ هەنگاوگەلێک بۆ دەوڵەمەند بونی هەندێک کەسی کەم و برسی کردنی زۆرینەی هەرە زۆری میللەت دەنرێت، رۆژانە ئەبیستین و ئەخوێنینەوە کە قوت دز و شیر دز و بازرگانانی نیشتمان و میللەت چ تاوانێک دەرهەق بە ئێستاو ئایندەمان ئەکەن. لەو لاوە خۆیان ژیانێکی هارون رەشیدیانە ئەژین لەملاوە پێشمەرگەی هەژاری وڵات بە شەهیدکردن ئەدەن و لەم لاشەوە کۆمەڵێک پاسەوان و گەنجی خێرلەخۆ نەدیوی ئەم وڵاتە سەرقاڵی پارێزگاری کردنن لە باخچەو مەزرەعەو بێستانەکانیان، خزمەتکاری شەوە خۆشەکانی ئەوانن. لەم لاوە بە سرودی ئەی رەقیب رۆلەی ئەم نیشتمانە رەوانەی بەرەی شەڕ ئەکەن و لەولاوە بە ماڵ و منداڵەوە سەرقاڵی سەفەر و سەیرانی خۆیانن.

کەچی بەرامبەر ئەم فەرهود و تاوان و دزی کردنە، بەرامبەر ئەو مافیانەی کۆنترۆڵی ژیانی ئابوری و سیاسی و کۆمەڵایەتیمان ئەکەن، تەنها رێگەیەک کە ئەو بەڕێزانە دەرخواردی گەلی ئەدەن، رێککەوتن و سازنە. کەناڵەکەی شەو و رۆژ باسی بەهەدەردانی سەرو ژێری ئەرزی نیشتمان ئەکات، کەچی ئەویش لە ژورە گەرمەکەیەوە، چاوەڕێی مەرحەمەتی ئەوانە وەزیری بۆ دانێنەوە، لە شاند و سەردانەکاندا بەشداری پێبکەن، لایەکی تری لێبکەنەوە. کە باس لە خۆپیشاندان ئەکرێت، لە راپەرین، لە مانگرتن، ئەو ئەژنۆی ئەلەرزێت و ترسی ئاشتەوایی کۆمەڵایەتی هەیە.

ئێستا دەبێت بزانین: ئێوە سیاسی نین و لە میکانیزمەکانی ئیشی سیاسی نازانن، یا کەناڵەکانتان درۆ ئەکات، پەرلەمانتارەکانتان ژمارەی ناراست ئەدات، دزی و فەرهودەکان بە ملیار و ملیۆن نییە بەڵکو بە هەزار و کەمترە؟؟ ئێستا پێمان بڵێن کامتان راست ئەکەن؟ ئێوەیەک کە هەر چاوتان لە چاکسازی دز و مافیەکانە، یا راگەیاندن و وەزیر و چالاکوان و پەرلەمانتارەکانتان کە رۆژانە خەڵکی فێری ئەوە ئەکەن کە مومکین نییە مەڕ و گورگ پێکەوە بتوانن بژین..

بەڕێزینە سیاسەت ئاوا ناکرێت، ئەمە بەرپرسیارێتی و ئەمانەتە، کە ئەڵێی مافیاو گەندەڵن و ناتوانن چاکسازی بکەن و سەروەت و سامانی میللەتیان بۆ خۆیان قۆرخ کردوە، دوو رێگەت لەبەردەمە: یا تەسلیمیان بیت و پشکێک وەرگریت لەو گەندەڵکاریە، یا لە رویان بوەستیتەوەو بەرەنگاریان بیت. گاندی رێک ئەمەی کرد نەک بە گوێرەی تێگەیشتنی تۆ کە پێت وابێت گاندی لە ژورەکەی خۆیەوە بەدەم چا خواردن و میوان بەڕێ کردنەوە، چاوەڕێی هیممەت و مەرحەمەتی دەسەڵاتی کردبێ کە بێنەوە هۆشی خۆیان . نەخێر نە گاندی کە نمونەی ئێوەیەو نە گیڤارا وایان نەکرد، ئەوان لە شەقام بون، لە ناو میللەت، مانیان گرت، راپەرینیان بەرپاکرد، خەباتی بێوچان و توندیان بەڕێخست، قەتیش چاوەڕێی بنکەی تەسک و فراوان نەبون.

گاندی بۆ بەدیهێنانی ئامانجەکانی گەورەترین و مەزنترین شۆڕش، بەڵێ شٶڕش، راپەرین، بەڵێ راپەرینی بەرپاکرد و تا نەگەیشت بە ئامانجەکانی کۆڵی نەدا. ئەو نەیوت ئێوە دز و مافیا و جانەوەر و شیردزن،بەڵام دەبێ پێکەوە بمێنین و پێکەوە کار بکەین، ئەو وتی یا ئێمە یا ئێوە. گاندی راپەرینێکی سەرتاسەری ناتوندوتیژی راگەیاند و هەموو شەقامی وڵاتی جوڵاند، بە ملیۆنەها خەڵکی هێنایە سەر شەقام و پای راپەرین، بەڵام ئێوە لە دەسەڵات زیاتر لە جوڵەی شەقام ئەترسن، لە مافیاکان زیاتر دڵخۆشن کە رێژەیەکی کەمتر لە خەڵکی بەشداری نارەزایەتیەکان بێت، لە گەندەڵکاران زیاتر تۆمەت بۆ هەڵسوراوەکانی شەقام هەڵئەبەستن و دەم و دەستی چالاکوانەکانی خۆشتان توند ئەگرن.

گاندی بەرەنگاربونەوەی هەڵبژارد، ئێوەش چاوەروانی، ئەو شەقامی هەڵبژارد پێ دەچێت ئێوەش تەنها چاوتان لەسەر سات و سەودای سیاسی بێت. ئەو هیچ هیوایەکی بە دوژمنانی گەل نەبوو وە جگە لە راماڵینی خۆیان و دەسەڵاتەکەیان هیچ دروشمێکی تری نەبوو، بەرەنگاربونەوەی ئاشتیانەو نا توندوتیژیانەی گاندی خەباتێکی شەو رۆژی و وەستانەوە بوو بەرامبەر دەسەڵاتی ئەوکات. بەرەنگاربونەوەی هێمنانە یا ناتوندوتیژیانە ناکاتە دەستەوەستان و چاوەڕێ کردن،مانای ئەوە نیە بزانین کێشەکانی دەسەڵات چی لێدێت،چاوەرێ بین بنەماڵە کێشەی تێئەکەوێت یا نە، بزانین دوای موسڵ چی ئەبێت، نەخشەکە ئەگۆڕێت یا نە، ئەمریکا و ئەوروپا فشارەکانیان بە کوێ ئەگات دوای موسڵ. ئەم قسانە بۆ خۆی نیشانەی ئیفلاسی سیاسی و جەماوەریە، نیشانەی متمانە بە خونەبون و بە جەماوەر نەبونە .

ئەفەندم راپەرین هەر خوێن رشتن نیە، هەر چەک هەڵگرتن نییە، لە مێژوی نوێی ڕاپەڕینیشدا، مسریەکان راپەرین و دەستەی چەکداریان دروست نەکرد، تونسیەکان راپەرین و نەرۆشتنە سەر شاخەکان، ئاخر ناکرێت تۆش وەک دەسەڵاتی ملهوڕ پێتوابێت شۆڕش و راپەرین واتە لە گرێژنە چونی هەموو وڵات، خۆ دەبێت بزانیت ئەم ئەزمونە شکست خواردوە، جگە لە مافیا و دز و جەردەو جانەوەر هیچی تری بەرهەم نەهێناوە، ئەمە هەر قسەی من نییە، قسەی هەموتانە، قسەی رونکردنەوەو بەیاننامەو نوسین و کەناڵەکانی راگەیاندنتانە.

ئێستا وەزعەکە رونە، یا ئێوە راست ناکەن یا بەرپرس و کادر و راگەیاندنەکانتان، یا ئێوە خۆڵ ئەکەنە چاوی خەڵک یا ئەوان. گەر راستی لای ئێوەیە دەی تکایە ئیتر دەمیان داخەن و رۆژانە ئەم خەڵکە مەوروژێنن، بۆ خۆتان سەرقاڵی دانیشتن و کۆبونەوەو چاوتێبڕینی دسەڵات بن. خۆ گەر راستیش لای کادرەکان و پەرلەمانتارەکانتانە، کەواتە رێگر مەبن لەوەی ئەم ئەزمونە لە گرێژنە دەرچێت.

ئەفەندم سیاسەت هونەری مومکینات نیە، ئەوە قسەی موفلیس و بێتواناکانە، سیاسەت هونەری گۆڕانکاری و موجازەفەو واقع گۆڕینە، دروست کردنی مومکیناتە.


03/11/2016



وتارەکانی تری نوسەر