جەنگی موصل ئەو جەنگەی گەلێک هاوکێشەی گەورە دەگۆڕێت زۆر هاوکێشە
لەبنەڕەتەوە هەڵدەگێڕێتەوە ، بەتایبەت سەبارەت بەدۆزی کورد ، ئەوەی گرنگە ئەوەیە
کورد چ دەباتەوە و چ لەدەست دەدات؟
لەماوەی ڕابردوو مشتومڕێکی گەرم لە نێوان عێراق و تورکیا تائێستا
بەردەوامە ، لەسەر پرۆسەی جەنگی مووسل و هاتنی سووپای تورکیا و جێگیر بوونی لە
محیوەری باشیک ، لەوێش لەڕەبیکانی پێشەوەی بەرەی جەنگ ، من لێرە نامەوێت بچمە
قوڵای ستراتیجی ئەم ململانێ یەوە ، بەڵکو ئەوەی لەم جەنگەدا لەڕووی ستراتیجیەوە یاریکە دەباتەوە لەپێش
هەموو هێزەکان ، pkk یە ، pkk بەحوکمی بەشداری جەنگی
مووسڵ ، پێگەیەکی گەورە لەستراتیجیەتی جیهانی مسۆگەر دەکات ، لەسەر ئاستی
کوردستانیش بەهێزێکی گەورەتر دەچێتە قۆناغی بەرەنگاری نەیارانی ، لەهەڵبژاردنی ئایندەش لەسنوری پارێزگای مووسڵ لە ئەنجومەنی نوێنەران
جێگا بەوهێزانە لێژدەکات کەزۆرینەی موسڵ بوون وەک کورد ، کەچی ڕۆژێک نەیانتوانی
پارێزگاری لەخەڵکی سڤیل بکەن ، ئەمە سەڕای ڕێگری لەتەزویرات ، بۆ پەرلەمانی
عیراقیش نوێنەری دەگاتە پەرلەمان.
سەڕای ئەوەی هێزی خۆی لە گۆڕەپانی سیاسی و سەربازی دەنەخشێنێت ، دبێتە
شورایەکی قایم و لەخشتەبردنی نەخشەی دەوڵەتی تورکیا کەزەمەنێکە خەونی پێوە دەبینێت
، ئەویش گێڕانەوەی ویلایەتی مووسلە بۆسەر تورکیا ، جێگیرکردنی هێزی لە سنوری زۆنی
زەرد و هێنانی نزیکەی دووهەزار سەرباز بۆ باشیک ،هەڕەشەکانی ئۆردۆغان بۆ بەشداری جەنگی مووسڵ مانەوە و جێگیر کردنی لەوێ
، دەیەوێت دەست بگرێتەوە بەسەر ولایەتی مووسڵ ، برسی کردنی هاوڵاتیانی هەرێم
لەوچوار چێوەیەدێت کە لەئەنجامی پەلاماردانی هەرێم خەڵکی هەرێم نەتوانێ مقاوەمە
بکات ، بەڵام بەشداری pkk لەبنەڕەتدا ئەم پلانە لەبار دەبات .
سەڕای ئەوەش ململانێکانی نێوان بەغداد و ئەنقەرە گەرمتر دەبێت ، ڕەنگە
لە جەنگی مووسڵدا لەنێوان هێزە شیعەکان و سووپای تورکیا پێکدادان ڕووبدات و
ناوچەکە ململانێ گەرمبێت ، ئەمەش دەرفەت بۆ داعش خۆشبکات بۆ ئەوەی باشتر خۆی
ڕێکخاتەوە ،
دواجار تورکیا بخرێتە نێو چوارچێوەیەکی توند و هاوکارانیش توشی مەترسی
گەورەبن ، لە ناویشیاندا پارتی ، پارتی لەئێستادا سەرۆکی حکومەت و سەرۆکی هەرێمیش
داگیر کردوە ، ئەمە مەترسی گەورە دەبێت بۆسەر هەرێم لەچوار چێوەی هەوڵە سەقەت و
نەزانەکانی پارتی کە تورکیا بەڕێوەی دەبات .
ئەم جەنگە لەسەر ئاستی دەولیش ، کاریگەری خۆی دەبێت لەچوارچێوەی
هاوپەیمانی داعش ،لەسەر هێزە بەشدارەکانی ئەم شەڕە ، هێزەکانی عێراق و هێزەکانی
پێشمەرگەو هێزەکانی تورکیا و گەریلاکانی پەکەکە ، ئەوەی بۆتە کێشە هێزەکانی
تورکیایە ،
پێدەچێت ئەمریکاوهاوپەیمانان لەلایەک و ڕووسیا لەلایەکیتر لەغاوی
تورکیا لەم جەنگە شل بکەن تادەیخەنە گێژاوی ململانێ ، لەئێستا تورکیا بۆ تە گونی
قۆڕ بۆ ناتۆ و ڕووسیا ، بۆیە پێدەچێت تورکیا ناچار بە چونەدەر لەناتۆبکەن ، لە
ڕێگای ئەنجومەنی ئاسایشیش بەهۆی پێشێلکاری و سنور بەزاندنی عیراق و هاوکاری داعش
توشی گەمارۆ و سزای نێودەوڵەتی ببێتەوە ، دواجار حکومەتی عیراقی بەقورسیش بێت سەرکەوتنی گەورە مسۆگەر دەکات ،
ڕەوتی شیعە لە عێراق مەڵبەندی گەورەی سونی پەرتەوازە دەکات ، ئەوەی پشتاو دەبێت
لەم گەمەیە هەرێم و پارتیە ، دواجاریش دەکەوێتە چوارچێوەی گووشارێکی گەورە ،
هێزەکانی pkk لە خۆرئاواو باکور و خۆرهەڵات لەلایەن خەڵکی سلێمانی و
لەباشوریشەوە حکومەتی عیراق ، بەمەش پارتی دەبێت واز لەم هەموو بووغرایە بێنێت کە
تورکیا توشی کردوە ،
لەبەر ئەوەی تورکیا توشی گرفتی گەورەدەبێت بەهۆی عێراق و وڵاتانی
جیهانی و لەسەرووی هەمووشیانەوە pkk ، بەمەش پارتی دەبێت لەئاست میللەت و بەغداد
چۆکدابدات ، چونکە خەونی بەمەلیک بوونی بەپاڵ پشتی تورکیا لەباردەچێت و تورکیاش
ناگات بەئاواتی گێڕانەوەی ولایەتی مووسڵ .
ئەوەی براوەی گەورەی خۆرهەڵاتی ناوەڕاسته ، ئێرانە ئەو زووحاکەی دەستی
لە قوڕگی بەرژەوەندی دوونیای سەرمایەداری ناوەو ڕێگاش بۆ گەڕانەوەی جارێکیتری
ڕووسیا خۆشدەکات لەگەمەکانی خۆرهەڵات و ئەمریکا ناچار بەپاشە کشەی گەورەدەکات ،
دواجاریش هەموو ئەم هاوکێشانە ئاواژ و دەبنەوە ، کە زەمەنێکە نەخشەکانیان دەکێشرێت
و بەبەتاڵی دەستیان لەبنی هەمبانەکە دەردەچێت ، ئەوەی جێگای دڵخۆشیە ، بۆکورد ، بەهۆی قارەمانی پێشمەرگەو گەریلاکان ،
بەتایبەتیش گەریلاکان گەلی کورد لە هەرێم پارسەنگی سیاسی بۆڕاگرێت ، ئەگینا
بەهۆی سیاسەتی خۆسەپێن و خولیای مەلیکایەتی هەرێم غەرقی قەیرانێکی قوڵ و شەڕێکی
خوێناوی گەورە دەبێتەوە ،
هەم لەڕێگای حەشدی شەعبی و هەموو ئەوعەرەبانەی جێگیرکراون لەهەرێم بێ
ئاوڕدانەوە بۆ سنوردار کردنیە ،
دەسکەوتەکانی کورد لەباشور فرۆشتنی خوێنی پێشمەرگەیە بەرامبەر جەنگی داعش بەبڕی ٤۱٥ ملیۆن دینار ،
ئیدی هەرێم لەقەیرانی قوڵی بێ ستراتیجیەتی سەرکردە سلسارەکانیاندایە ،
جەنگی موسڵ جەنگی گۆڕانی هاوکێشەو بەرنامەو جوانی بەخشین بەهەندێک هێز
و ڕووتکردنەوەی هێزی ترە