نما و چیا هاوتەمەنم نین و کاریشم لە گەڵیان نەکردوە، تێکەڵاوبونم لە گەڵیان و ناسینم بۆیان بە هۆی دۆستایەتیم لە گەڵ کاک نەوشیروان بوە.
ئەم نوسینەم بۆ بەرگریکردن یاخود هێرشکردن لە کەس نیە، بەڵکو بە هەڵسەنگاندنی خۆم دانانی خاڵە لە سەر وشەکان و وەک وەفا بۆ کاک نەوشیروان هەوڵ دەدەم تیشک بخەمە سەر چەند بابەتێک کە لێیان بە ئاگام، تایبەت لە ماوەی دواییدا بەهۆی ئەوەی نما و چیا کەوتونەتە بەر شەپۆلێک نوسین و هەڵسەنگاندنی فرە ئاراستە، تاقم و کەسانێک دەیانەوێت کاک نەوشیروانیش بخەنە بەر تەوژمی شەپۆلەکەوە.
باشترین ئەزمونم لە گەڵ کورەکان ئەو ماوەیە بو کە لە کۆتایی ساڵی ٢٠١٦ بۆ ماوەی مانگێک لای کاک نەوشیروان بوم لە ماڵەکەی لە لەندەن. رۆژانە یەکترمان دەبینی و لە نزیکەوە ئاگاداری بۆچون و هەڵسەنگاندن و کار و رەفتاریان بوم.
چیا کە کورە بچوکەکەیەتی، زۆربەی ژیانی لە دەرەوەی وڵات بەسەر بردوە، هێمن و کەم دوێیە، بیرکردنەوەی سیاسی کەوتۆتە ژێر کاریگەری خوێندنی زانستەکانی سیاسی لە باشترین و ناودارترین زانکۆی جیهان، زانکۆی هارڤەرد. کە زیاتر لە چوار سەدەیە لە سەر بنەماکانی کۆنسیرڤاتیزمی ئەو سەردەمە بنیاتنرا بو.
کورە گەوەرەکەی کاک نەوشیروان، نما، دەرچوی زانکۆی ناوداری ئیمپیریاڵ کۆڵێژی بەریتانیە، جیاواز لە چیای برای زیاتر تێکەڵاوی کۆمەڵگای کوردەواری بوە، ژیانی کۆمەڵایەتیشی فرە رەنگە، تۆرێکی بەرفراوانی پەیوەندی لە زۆر ئاستدا هەیە.
پەیوەندی هەر دوکیان لە گەڵ کاک نەوشیروان دۆستانە و کور و باوکانە بو، گوێرایەڵی بون و دو کۆڵەکەی بەهێز بون بە تەنیشت باوکانیەوە لەو ساڵانەی نەخۆش بو و تواناکانی وەک جاران نەمابو.
بیرکردنەوەی سیاسی چیا زیاتر لە ژێر کاریگەری مۆدێلە سیاسیەکانی رۆژئاوادایە، تایبەت ئەمریکا، ئەو مۆدێلەی لە سەر بنەمای ئابوری بەهێز و لوتکەی تۆکمەی دەسەڵات دارێژراوە. لە زۆربەی ئەم مۆدێلانەدا دەنگی جیاواز لە دەوربەری لوتکەی دەسەڵات سنوردار و کەم کاریگەریە.
هزری سیاسی نما لیبرالێزمێکی بێ پێناسەیەکی دیاریکراوە کە بە زۆر ئاراستەدا گوزەر دەکات، ئاسان نیە بزانی چی دەوێت و چی دەکات چونکە پراگماتیزم بنەمای کار و جموجۆڵەکانیەتی، بەم هۆیەشەوە زوتر و زیاتر لە کۆمەڵگای کوردەواری و لە گەڵ جەماوەری گۆڕاندا دەگونجێت، بە هۆی ئەم خەسڵەتانەوە ئەڵقەیەکی گرنگی پەیوەندیەکانی باوکی بو لەو ساڵانەی باوکی لە دەرەوەی کوردستان بو.
مێژوی پر سەروەری و خەباتی باوکیان کاریگەری و رەنگدانەوەیان لە سەر هزری نەتەوەیی کورەکانی هەبو.
ئەم باسکردنە پێش ماڵئاوایی کاک نەوشیروانە، دواتر ئەو دو برایە لە کوردستان نیشتەجێ بون و ئیرسی مادی و مەعنەوی باوکیان بۆ ماوەتەوە لە نزیکەوە ئاگاداریان نیم، بێجگە چەند پەیوەندیەکی پچرپچر نەبێت.
ئەوەی لە سەریان دەبیستم و دەخوێنمەوە بە چەند پرسیارەوە هەڵسەنگاندنیان بۆ دەکەم، لە گەڵ ئەوەشدا چەند قەناعەتێک لام لە سەریان دروستبوە بە پێویستی دەزانم لەم نوسینەدا بینانخەمە بەرچاو.
چەندین جار کاک نەوشیروان لە حزوری کورەکانی و لە دانیشتنەکانی لە گەڵ هەڵسوراوان و دۆستەکانی جەختی دەرکردەوە لەوەی تا ئەو لە ژیاندا بێت رێگا نادات کورەکانی هیچ بەرپرسیاریەتیەکی باڵایان لە گۆڕاندا هەبێت، دەشی گوت ئەوە حزبەکانی دەسەڵاتن ئەو ئاواتەیان هەیە تا لەو بوارەدا من بە خۆیان یەکسان بکەن و جیاوازیەکانیان لە گەڵ گۆڕان کەم بکەنەوە. زیادە بۆ ئەمەش دەیگوت هیچ هزرێکی سیاسی بە گۆڕانبونیشەوە پرسێکی وراسی نیە، تەنها ئەو ژینگە و دەروبەرەی مرۆڤ تێیاندا دەژیت کاریگەریان لە سەر هزری سیاسی مرۆڤەکە دەکات.
کاک نەوشیروان بە درێژایی ژیانی سیاسی و تەنانەت لە ناو گۆڕانیشدا لە لایەن هاورێ و دۆستە نزیکەکانی خەباتەوە زۆر هیلاک کراوە، کێشەیان بۆ دروست کردوە، پشتیان لێکردوە و تەنانەت جار هەبوە گەلەکۆمەیان لێ کردوە ( پەنجەکان یەکتر دەشکێنن)، بۆیە سروشتیە کاتێک هەست بکات گەیشتۆتە قۆناغی ماڵئاوایی قورسایی متمانەی بە کەسە هەرە نزیکەکان لێی ببەخشێ، بێگومان کورەکانی لە پلەی یەکەمدا بون، لە گەڵ ئەوەشدا رێگەی پێنەدەدان کاریگەری لە سەر سەنتەرەکانی بریاردانی ناو گۆڕان بکەن.
بەردەوام خودی خۆی رێنمایی و راسپاردە و بریارەکانی دەگایەنە کوردستان.
دوای ماڵئاوایی کاک نەوشیروان نما و چیا گەرانەوە بۆ کوردستان و لە سلێمانی جێگیر بون، زۆر بە پەلە دەرکەوتنیان لە کۆر و دانیشتنەکانی دامەزراوەکانی گۆڕان کۆمەڵێک پرسیاری لای دۆست و ناحەز دروستکرد، لەوانە پرسیار دەرباری نیەتی کارکردنی سیاسیان لە ناو گۆڕان. هەر لەو ساتەوە کامپینێک لە لایەن دەستەیەک نوسەر و رۆشنبیر بەرامبەریان بەرپاکرا، تەوریسی سیاسیان کردە سەرە رمی کەمپینەکە.
هەرچؤنێک بێت ئەمە سەرەتایەکی دروست نەبو، کورەکان دەرکیان بە هەڵەکەیان کرد و لەو دیاردانە پاشەکشەیان کرد. هەڵەی دوەمی کورەکان، کە بوە وێستگەی سەرەتایی کەمپینێکی توندتر بەرامبەریان، بڵاوبونەوەی هەنگاوە یاساییەکان بو بۆ خاوەنداریەتی فەرمی ئیرسی مادی کاک نەوشیروان. ئەمە ئەو خاڵە جەوهەریە کە تا ئەم چرکەیەش بۆ جەماوەری گۆڕان و خەڵکی کوردستان رون نەبۆتەوە، باجی ئەم تەم و لێڵیە بە خەستی گۆڕانیشی گرتۆتەوە.
کاک نەوشیروان مرۆڤێکی ورد و دور و تیژبین بو، لەو باوەرەدام دەرباری ئیرسەکەی لە گەڵ چەند بەرپرسێکی باڵای گۆڕان قسەی کردوە، ئەو پرسە هەستیارەی نەداوەتە دەستی قەزا و قەدەر و میزاجی شەخسی وارسەکانی و دەور و بەرەکانیان.
هەرچەندە لە روی یاساییەوە ئەو موڵکانەی بە ناوی خۆیەوە بون بۆ وارسەکانی دەمێنێتەوە، بەڵام کاک نەوشیروان هەرچی هەبوە، بە ژیانی خۆشیەوە، بۆ خەون و پرۆژەیەکی سیاسی گەورە تەرخانیانی کردبو، لای هەمو ئاشکرایە هیچکات چاوی لە پارە و موڵکی دنیا نەبوە، چەندین جار نوسیویەتی و باسیکردوە کە دژ بە تەوریسی سیاسیە و ئەوەی موڵكی گشتیە دەبێت بۆ بەرژەوەندی گشتی بەکار بهێنرێت.
بۆ خۆم لەو باوەرەدام کە بە هەمان نەفەس پێش ماڵئاوایی ئەو پەیامەی بە دەوروبەری خۆی گەیاندوە،
موڵکداریەتی کاک نەوشیروان بۆ وارسەکانی ئەمانەتێکی مێژوییە و ئەرکی کورەکانیەتی ئەو پەیامە وەک خۆی جێبەجێ بکەن، بە باوەری خۆم کرۆکی پەیامەکەشی ئەوەیە بۆ خزمەتی گشتی بەکار بهێنرێن و تەسەروفی شەخسی پێیانەوە نەکرێت.
ئێستا کۆمەڵێک لادەر و خۆپەرست و عەبدی پۆست و بەرژەوەندی تایبەت لەو کەلێنە زەقەی نێوان خواستەکانی کاک نەوشیروان و نارونی کورەکانی دەرباری ئیرسەوە راوی گوماناوی خۆیان دەکەن، ئەمە ئەو گرێ کوێرە گەورەیەیە کە بزوتنەوەی گۆڕان رۆژانە باجەکەی دەدات.
ئێستا کورەکانی سەرقاڵی دامەزراندنی دەزگایەکی سەربەخۆی راگەیاندنی گەورەن، کە یەکێک لە خەونە گەورەکانی کاک نەوشیروان بو. کاک نەوشیروان مەبەستی بو ئەو جۆرە راگەیاندنە بکاتە مۆدێلێکی سەردەمانە و لە خزمەتی پرۆژەیەکی سیاسی گەورەدا بێت، کە خۆی لە ئاستی گەشەپێدانی هۆشیاری کۆمەڵایەتی و مەعریفەدا دەبینیەوە تا کەرەستەکانی کۆمەڵگایەکی ئازاد و هۆشیار دابرێژرێن.
کاک نەوشیروان بە پێی راسپاردەی یەکەم کۆنفرانسی نیشتمانی گۆڕان لە مانگی ئازاری ٢٠١٥ میدیای گۆڕانی دروستکرد، سەرجەم دامەزراوەکانی راگەیاندنی گۆڕانی لە دەزگای میدیای گۆڕاندا کۆکردەوە و بەرپرسەکەشی بوە ئەندامی جڤاتی نیشتمانی، بە واتایەکی تر بزوتنەوەی گۆڕانی کردە بەرپرس لە دەزگای میدیای گۆڕان.
کورەکانی بۆ پرۆژەکەی خۆیان دەستیان کرد بە دەست خستنە ناو میدیای گۆڕانەوە. لە کەناڵی KNN ەوە دەستیان پێکرد و سەرلەقێنەرەکانیان خزانە نێو بەرێوەبردنی کەناڵەکەوە، لە ماوەی دواییشدا بە هەمان نەفەس و وەتیرە لە گەڵ سایتی سبەی دەستتێوەردانیان کردوە، ئەم کار و رەفتارانە هەڵوەشاندنەوەی هەنگاوێکی گرنگی کاک نەوشیروانە و پێچەوانەی راسپاردەکانی یەکەم کۆنفرانسی نیشتمانی گۆرانە.
بەوەوە نەوستاون لە ئێستاشدا رۆژنامە و سایتی تایبەت بەرێوە دەبەن، جارێ رون نیە ئایا ئاکامەکانی ئەم بەرنامەیە لە گەڵ خەونەکانی باوکیان یەک دەگرنەوە یاخود بە ئاراستەی پێچەوانەدا دەروات.
کار و چالاکیەکانیان دورەپەریز لە گۆڕان ناکەن و هاوکاتیش خوێندنەوەی یپێویست بۆ دامەزروەکانی گۆڕان ناکەن، کارکردنیان بەو دو ئاراستەیەدا لە گەڵ ئەوەی لە کوردەواریدا پێی دەوترێت خورمژ دەگونجێت.
هەرچۆنێک بێت دەبێت زۆر بە ئاگاوە مامەڵە لە گەڵ پرسێکی وا هەستیاردا بکەن، چونکە جەماوەری گۆڕان قبوڵ ناکەن ئیرسی کاک نەوشیروان بکرێتە کۆپی هێز و گروپە دەسەڵاتدارەکانی تری کوردستان و شادەمارەکانی ئەو ئیرسە بە " شەفاعەتی" دەسەڵاتداران ئاو بدرێن.
لێرەدا ناکرێت ئاماژە نەکرێت بەوەی کە لاوازی و پەرتەوازەیی دامەزراوە باڵاکانی گۆڕان، لە سەرویانەوە جڤاتی نیشتمانی و خانەی راپەراندن دەرفەتێکی رەخساندوە کە بێسەر و بەری و فەوزا لە ناو گۆڕان و دەوروبەری باڵادەست بن، هەر تاقم و کەسێک بە ئارەزو و بەپێی بەرژەوەندی تایبەتی خۆی گەمە بە بریار و دامەزراوە و موقەدەراتی گۆڕانەوە بکات.
هیوادارم کورەکانی کاک نەوشیروان بەوردی چاوێک بە بەرنامە و شێوازی کارکردنیاندا بخشێننەوە، هەر چۆنێک بێت خۆشەویستی و رێزی بێئەندازەی گۆرانخوازان بۆ باوکیان بۆتە زەمینەی بێدەنگیان، بەڵام بێ بەرچاورونی و نەکردنەوەی گرێ کوێرەکان ناکرێت ئەو بێدەنگیە بەردەوام بێت.
رۆتەردام: ٣١ی جانواری ٢٠١٩