حزب و بڕوانامەی ساختە
د. رەوف عوسمان
دەمێكە لەنێو حزبە كوردیەكاندا دیاردە یەكیی نامۆ و دور لە پرنسیپە زانستـی و پیشەیی و شارستانێكان پیادە دەكرێت . كۆمەڵێك خەڵك لە كاتی دابەشكردنی پۆستە حكومییەكان بەسەر حزبەكاندا سیڤی قەبە و گران پردەكەنەوە و چەندەها دۆكیومێنت و بروا نامەی تێدە هاون بە تایبەت شەهادەی دكتورا , گوایە لە دەرەوەی وڵات بەدەستیان هێناوە و خۆیانی پێدەبەنە پێشێ لای حزبەكانیان بۆ پۆستە باڵاكان , ئیتر ئەم حزبانەش بێ بەڵابن ! ناپرسنەوە ئەم بڕوانامایە چۆن بەدەست هاتوە و تاچەند ڕەنگی داوەتەوە لە ژیان و پیشە و هەڵسوكەوتی ئەم كەسایەتیەدا , دیارە لێرە دا تەكەتول و چەمانەوە و مەحسوبیەت و زمان لە خەڵك دان و ... هتد ڕۆڵی كارا دەبینێت لە كاندید كردنیاندا , ئیتر لێرەوە كارەساتەكە دەست پێدەكات , باشتر وایە لیژنە و بڕیاردەری ئەو كەیسە پرسی ڕاو بەدواداچون بكەن لەم بڕوانامانە , بە تایبەت هی وڵاتانی ئەوروپای خۆرهەڵات و ڕوسیای سەروبەندی برۆستوریكا , كە لە دەمێكەوە لە ژێر پرسیاری جددی خەمخۆرەكانی زانستدایە . لەسەرو بەندی روخانی ڕژێمی سۆڤـێتیدا هەژاری و برسێتی و نەداریی بە جۆرێك لە و وڵاتە پەرەی سەند بوو , ئینسان دەفرۆشرا چ جای بڕوانامە , هەر بڕوانامەیەك لە و سەردەمانەدا بە دەست هێنرابێت لە ژێر پرسیاردایە و جێگای متمانە نیە , تەنانەت زۆرێك لە زاناكانی سۆڤـێت لە تاو هەژاری برسێتی ڕویان لە وڵاتان كردو زانستەكەیان هەرزان فرۆش كرد . ئەوەی جێگای خەم و كارەساتە ئەوانەی دەبێت بەدوادا چون بكەن بۆ بڕوانامەكان , خۆیان هەڵگری بڕوانامەی باڵا نین و نا حاڵین بە كەیسەكە و گرێی خۆبەكەم زانین (عقدە النقص) یان هەیە بەرامبەر بڕوانامەی باڵا , واتە ( فاقد الشیئ لا یعگی ) . دەبێت لەم بوارەدا بپرسرێت لە كوێ و كەی بڕوانامەی ئامادەیی و كۆلێژت بەدەست هێناوە و لە كام قوتابخانە و زانكۆ ؟! كوا بڕوانامەی ماستەرەكەت و لە كوێ و لە چ ساڵێكدا وەرت گرتوە ؟! كێ سەرپەرشتیارت بوە ؟ تێزەكەت كامەیە ؟ چونكە زۆرێك لەم بەڕێزانە بازیان داوە بەسەر ماستەردا و یەكسەر لە قۆناغی دكتورادا وەرگیراون !!
دەبێت ئەوەش بزانرێت كە ئایا پەیوەندی هەیە لە نێوان تایبەت مەندێتی بابەتی قۆناغی كۆلێژو دكتۆ را دا ؟ چونكە هەن لە كۆلێژی كشتوكاڵی یان زانستی فیزیا و كیمیا دا دەرچوون , بەڵام دكتوراكە یان باسی سیاسەت و مێژوو و یاسا و كۆمەڵناسی دەكات !!
واتە لەم حاڵەتەدا پرۆفیشناڵی بەدەست نایەت و زانیارێكان پەرت دەبن , كە واتە وەك دەڵێن حوشتر و قاپ قاپ , ئەوە لفكە ئەوە لیرە !! ئەم لادان لە هێڵە لە زانكۆكانی كوردستان و عێراقدا رەفزە . خۆ ئەگەر داوا لەم بەڕێزانە بكەیت تێزەكەت وەرگێڕە سەر زمانی كوردی یان عەرەبی بۆ ئەوەی دەرگای توێژینەوە و هەڵسەنگاندن بكرێتەوە لە بەردەم پسپۆرەكاندا و متمانە دروست بێت , دیارە ئامادەی ئەم كارە نین و ئەمەت بمرێ ناوی ئەوە مەبە, چونكە خۆیان دەزانن چیان كردوە !! زۆرێك لە خاوەنی ئەم بڕوانامە گوماناوی و ساختانە دوای خەڵەتاندنی حزبەكانیان و وەرگرتنی پۆستی باڵا خشتێكیان نەخستۆتە سەر خشتێك و بونەتە بار بەسەر ئەو فەرمانگەو شوێنەوە كە كاریان تیاكردوە .
هەربۆیە گەرەكە چ حزب چ حكومەت پێداگری لەوەشدا بكەن , كە دەبێت تێزی بڕوانامەی كاندید كراو , بگونجێت لەگەڵا ئەو شوێن و پۆستەی كەبۆی دەست نیشان دەكرێت و كاری بۆ دەكات , چونكە دوریی و نەگونجانی تێزی بڕوانامەكە لەگەڵ ئەو پۆستەی كە بۆی دیاری دەكرێت گەورەترین زیان دەگەیەنێت بەو فەرمانگەیە , خاوەن پۆستیش نەك دەبێتە بارگرانی , بەڵكو دەبێتە گاڵتەجاریش .
ئەم دیاردە نازانستی و ناپیشەییەی كە حزبەكان پەیڕەوی دەكەن هۆیەكی كاریگەرترە بۆ دواخستنی ئاستی فەرمانگە و وەزارەتەكانی كوردستان و نەچونە پێشەوەی تاقیكردنەوەی ئێستامان . ئەگەر حیزبەكان ئەركی بەدواداچون و لێپرسینەوەیان لەم بڕوانامانە لەبەر هەر هۆیەك ئەنجام نەدابێت , گەرەكە ئەنجومەنی وەزیران و وەزارەتی خوێندنی باڵا و پەروەردە و فەرمانگەكانیان زۆر بەوردی و جدیانە بەدواداچون بكەن بۆ بڕوانامەی هەربەڕێزێك كەلەو فەرمانگەیە دەست بەكار دەبێت , بۆ گەڕانەوەی شكۆ بۆ پێوەرە زانستیەكان و بڕوانامە ڕەسەنەكان , نەك هەرئەمە بەتەنیا بەڵكو بۆ ڕێگا بڕینەوە لەهەركەسێك كە شكۆ و قودسیەتی بڕوانامە لەباربەرێ و بە حسابی خۆی حزبەكەی و حكومەتی هەرێم و خەڵكەكەی بگەوجێنێت .
بۆگەیشتن بە حەقیقەت و متمانە و دڵنیایی ,دەبێت بەر لە نامەی دكتورا ئەم بڕوانامانە هەبن و خوێندكار بەم قۆناغانەدا تێپەڕی بێت .
1-بڕوانامەی شەشی ئامادەیی , هەرچەندە بڕوانامەی (دار المعلمین) یەكسانە بەشەشی ئامادەیی
2-بەكالوریوس
3-ماجستێر
4-دكتورا
هەر بڕوانامەیەكی دكتورا بەپێی یاسا و ڕێنمایی عیراقی و كوردستانی بەم پلە بەندیانەدا نەڕوات , واتا بازدانی تێدابێت لە ئامادەییەوە یان بەكالۆریۆسەوە یەكسەر بۆ دكتۆرا , جێگای گومان و ساختەیە و لەدەرەوەی یاسایە , ئەم بەدواداچون و لێپێچینەوەیە جگە لەوەی ئەركێكی نەتەوەیی و نیشتمانی و پیشەییە , رێگا لەهەموو ئەوانە دەگرێت كە پۆستی شیاو بۆ خاوەن شەهادەی ساختە دابین دەكەن و وەزارەت و فەرمانگەكانی كوردستانی پێ كاول و ڕەنج بەخەسار دەدەن , گەرەكە ئەركی كابینەی نوێ بەر لەهەرشت بەدواداچون بێت بۆ بڕوانامەی خاوەن پۆستە نوێكان , چونكە سەركەوتنی ئەم كابینەیە بەندە بە جیاكردنەوەی بڕوانامەی یاسایی و راست و رەوان لە ساختە و گومانەوە , ئەوەی كە پاڵی پێوەنام بۆ نوسینەوەی ئەم بابەتە سكاڵای كۆمەڵێك خاوەن بڕوانامەی فەرمی باڵای كوردستان و عیراقن كە تا ئێستا جێگای شیاو و دامەزراندنیان دەست نەكەوتوە و لەوەدەچێت هەست بەو زوڵمەبكەن كە بڕوانامەی گوماناوی و ساختەی دەرەوەی وڵات جێگای پێ لێژكردبن و شەهادە ساختەكان چانسی دامەزراندن و بەرەو پێش چونیان لەمان زۆرتر بێت , واتە وەك ادم سمپ گەورە ئابوری ناسی ئەمریكا دەڵێت (العملە الردئیە تگرد العملە الجیدە) .
لای من شیاوترە كە حكومەتی هەرێمی كوردستان لەم بوارەدا چاوكراوەتر بێت و بەیەك مەسافە بوەستێت و باڵانس ڕاگرێت بەرامبەر هەردوو گروپەكە , بە مەرجی پابەندبون بە پرنسیپە زانستی و ئەكا دیمێكان و نەبەزاندنی ڕێنماییەكان و پێویستی بابەتی تێزەكە بۆ فەرمانگەكان .
26/11/2019
وتارەکانی تری نوسەر