هەڵبژاردنی پێش وەختەی عێراق لە مانگی داهاتوو، نەک هەر ناتوانێت نەخشەی سیاسی وشێوازی دەسەڵاتداری لە عێراق بگۆڕێت، بەڵکو بەرەو داخراوی و توندوتیژی زیاتری دەبات، ئەگەر ئەو هێزانەی ئێستا دەسەڵاتی عێراقیان بەدەستەوەیە، بەهۆی کۆمەڵێک هۆکار، لەوانەش مانەوەی کاریگەری تارمایی خۆپیشاندانەکانی دووساڵ بەر لە ئێستاو، بوونی سەرۆک وەزیرانێکی تا رادەیەک بێلایەن، وجودی سەربازی ئەمریکی لەسەر ئەرز، وای کردبێت تا رادەیەک رێشمەی ئەو هێزە نارێکخراوانە راکێشێت، ئەوە دوای ئەم هەڵبژاردنە ئەم هۆکارانەش نامێنن، ئەو هێزانە دەبنە خاوەن دەسەڵاتێکی رەها، سل لە دەرکردنی هیچ بڕیارێک ناکەنەوە، هەرچەندە لە حاڵەتێکی وا، بەڕێوەبردنی عێراق بەم شێوازە تاک رەویەی ئەو هێزانە، کاردانەوەی ناوخۆی شەقام و هەرێمی و نێودەوڵەتی لێ پەیدا دەبێت، کێشمەکێشی گەورە بەدوای خۆیدا دروست دەکات، بەڵام باوەڕناکەم، ئەو هێزانە خوێندنەوەیەکی وا بۆ دۆخی عێراق بکەن، ئەگەر ئەم خوێندنەوەشیان هەبێت، لەبەرئەوەی رێشمەکەیان لەدەرەوەی سنوور، بەدەستی خەڵکانی ترەوەیە، هەر ئەبێت وا بکەن.
بۆیە بەپێی هەموو ئاماژەو پێدراوە سیاسیەکان، دوای ئەم هەڵبژاردنە دۆخی عێراق بەرەو خرابتر دەڕوات، رۆیشتنی هێزە شەڕکەرەکانی ئەمریکا بەکۆتایی هاتنی ساڵ و وەرگرتنی دەسەڵات لە ئێران، لەلایەن ئەو ئیدارەیەی ئێیستا، دوو پێدراوی هەرە خرابن، بۆ دوخی سیاسی عێراق، هەروەها بردنەوەی هەڵبژاردن لەلایەن هێزەکانی حەشدی شەعبی دۆخەکە ئێجگارئاڵۆزتر دەبێت.
هەروەک لەسەرەوە ئاماژەم پێدا، لە ئەگەری هاتنی دۆخێکی وادا، هەم شەقامی عێراق و هەمیش بەرژەوەندییە نێودەوڵەتی و هەرێماتییەکان رازی نابن بەو واقیعە، بەڵام ئەو هێزانە ئاماددەن بۆ ململانێکی لەم جۆرە، کە دواجار هاووڵاتیانی عیراق بە هەموو پێکهاتەکانییەوە باجەکەی دەدەن.
مێژووی ململانێی ئەو هێزانەو پێکهاتەکانی و ئەو لایەنەی بەڕێوەیان دەبات، پێماندەڵێت ئەو هێزە لە بوونی ناکۆکی و ململانێ و شەڕیشدا ئەگەر سەریش نەکەوتبێ، هیچ کاتێک ماندی نابێت، چونکە هەر هێزو لایەنێک مێژووەکەی دورشم بازی بێت، ناتوانێت دانیشێ و کاری بەڕێوەربردن و سیاسەت بکات، ئەگەرنا سەیرکەن ئێستا نە ئۆپۆزسیۆنن، نە ئاوارەو دەربەدەرن، نەچەوساوەو زوڵم لێکراون، وڵاتێکی پڕخێرو بێری وەک عێراقیان کەوتۆتە دەست، خۆیان تێدا حاکمن و چی بیانەوێت دەیکەن و دەستیان دەکەوێت، بەڵام هێشتا ئەوان ناڕازینەو ناوەستن، حکومەتی خۆیانە، سەرۆک وەزیران لەخۆیانە، زۆرینەی رەهای پەرلەمانیان لەدەستە، نەک هەر رێگە لەکارکردنی حکومەتەکیان دەگرن، بەڵکو رۆژانە هێرشی دەکەنەسەر، ئەمە سروشتی هێزو لایەنی دروشمبازو ئایدۆلۆژیستەکانە، نەک هەر ئەو هێزە باڵادەستەی ئەمڕۆی عێراق وابێت، بەعسیە قەومیەکانیش وابوون عێراقیان لەزاخۆوە تا فاو لەبەردەست بوو، حوکمێکی تاک رەو و رەهایان هەبوو کەس نەیدەوێرا بڵێت لەل، کەچی خۆیان نەوەستان و هێرشی ناوخۆو دەرەوەیان دەکرد.
هەموو ئەو هێزو لایەنانەی خەریکی دروشمبازی و ئایدۆلۆژیستن بە عەلمانی و ئیسلامی سیاسی و کۆمەنیستیەکانەوە، ئەهلی دەوڵەتداری نین، ناتوانن ژیانێکی ئارام و خۆش گوزەران بۆ خەڵکەکەی دابین بکەن، جگەلە نەهامەتی و شەڕو ماڵوێرانی نەبێت، هیچ شتێکی تریان بۆ گۆمەڵگا پێ نییە.