بۆ یادی دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ

عەبدوڵا کەریم مەحمود
له‌ 7 ی تشرینی دووه‌می 2021 ئه‌م نوسینه‌م له‌ واڵاکه م بڵاو کرده‌وه‌،دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ ،  پێ خۆش بوو ،به‌دڵی بوو ،  په‌یوه‌ندی  پێوه‌ کردم ، به‌ چه‌ند رسته‌یه‌ک  هه‌ستی ناسک و ناخی پاک و جوانی خۆی ده‌ربڕی  و له‌واڵاکه‌ی خۆی بڵاوی کرده‌وه‌ .

دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ له‌ نێوان گۆرانی و.. شیعرو ..زیندان و..جینۆساید دا..(1)

دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ، ساوابووگڕوگاڵ ی ده‌کرد ، دایکی ماڵئاویی له‌ ژیان کرد ،  بێ دایکی سه‌ری پێ هه‌ڵگرت ،  تاقه‌ سۆزێک  ، بۆ پڕکردنه‌وه‌ی بۆشایی خۆشه‌ویستی دایکی.. نیشتمانه‌که‌ی بوو ، ده‌یویست ببێ به‌ گۆرانی بێژ ، کۆت وپێوه‌ندی کۆمه‌ڵایه‌تی  رێگربوو،  ماوه‌یه‌ک سه‌قاڵی شانۆ بوو، له‌وێوه‌ گواستیه‌وه‌ بۆ رۆژنامه‌نووسی ، شیعر بوو به‌ تاکه‌ چه‌کی بوونی  هه‌ڵوێست وناخ وحه سره‌ته‌‌کانی ،  شیعر  ده‌یهێناو ده‌یبرد، کاریگه‌رییه‌کانی  تراژیدیای ئه‌نفال رێڕه‌وی ژیانی ئه‌وی  گۆڕی ، ئه‌و کاتانه‌ی  منداڵ  بوو ، له‌ په‌رێزو گوڵ جاڕو ده‌شت و ده‌وری بێستان و به‌ربارانی گوندی هه‌شه‌زینی،    هێمنی و مه‌نگی یه‌ک له‌  ناخێکی  کپی دا   په‌نگی خواردبوو،له‌و کاتانه‌وه‌ گۆرانی  سه‌بووری و ئارامی پێ ده‌به‌خشێ  ،بۆ بیستنی گۆرانی،رادیۆو هه‌ندێ جار یش ته‌سجیلی ئه‌م و ئه‌وبوو  .
میلۆدیایه‌کی هێمن 
ئه‌و منداڵێکی مه‌نگ و بێ دایک بوو ،  له‌ نێوان جوانی رۆمانسیه‌تی سروشت و ژیانی  ساکاری هه‌شه‌زینی  ،له‌ ته‌ک سۆزی ده‌روێش وده‌ف وزکروبانگ وسه‌ڵای بنه‌ماڵه‌که‌ی  ،هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی لێ ده‌بوو به‌ میلۆدیایه‌کی هێمن ، به‌ڵام ئه‌و تاک و ته‌نیا ،(له‌ گۆشه‌یه‌کی نا دیاری دا)،به‌ هێمنی وئارامی له‌ گه‌ڵ ژیان دا هه‌ڵده‌چوو ،  هه‌موو رێڕه‌وه‌کان بردیانه‌وه‌ سه‌ر دنیای شیعر ، شیعرو گۆرانی وایان لێکرد ، هه‌میشه‌ گۆرانی بۆ خۆی بڵێ ،شیعریش بۆ نه‌ته‌وه‌که‌ی ، تا ئێستا ش ئاشناترین و نزیکترین ده‌نگ و ئاواز به‌ رۆحی گۆرانی یه‌ .
که‌ گۆرانیه‌کی ناساز ده‌بیستێ، جه‌رگی بریندار ده‌بێ ،  له‌ ئاڵۆزترین وسه‌خترین ساته‌ وروژاوه‌کانی ژیان دا  ،که‌ گوێی له‌ گۆرانیه‌ک ده‌بێ ، له‌و په‌ڕی هه‌ڵچونه‌وه‌ ،حه‌یران ده‌بێ، سۆزو خۆشه‌ویستی ده‌گرێته‌ باوه‌ش، دیوانی شاعیره‌کان تێکه‌ڵ به‌ژیانی  بوون ،هه‌ر ته‌مه‌نی هه‌ڵکشا له‌ که‌رکوکی چه‌وسانه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌یی دا، فێری یاخی بوون و هه‌ڵوێست بوو ،تا دواساته‌کانی ژیانی شانازی به‌وه‌وه‌ ده‌کات :
-بڵێ من کوڕی نه‌ته‌وه‌یه‌کم ،پیاوێکی لێ هه‌بوو، ناوی ( عومه‌رگوڵ بوو ).
مارف راستگۆیی و خۆشه‌ویستی خاک و خۆنه‌دۆڕاندن له‌ باوکیه‌وه‌ فێربوو ،رژێم باوکی و خانه‌واده‌که‌یانی له‌ که‌رکوک ده‌رکرد  ،  ئه‌و کاته‌ی ئه‌و  له‌ ده‌ره‌وه‌ی وڵات،  سه‌رقاڵی نامه‌ی  ماسته‌ره‌که‌ی  بوو ، باوکی له‌ کوردستان ، ماڵ ئاوایی له‌ ژیان کرد ، گۆڕستانێکی سلێمانی بوو به‌دوا ماڵی ، ئه‌وه‌ چه‌ند ساڵێکه‌، ئه‌و منداڵه‌ سه‌رره‌قه‌ی گه‌رمیان ،یه‌کێکه‌ له‌مامۆستاکانی زانکۆی نیشتمان ،  وه‌ ک پسپۆڕێک سه‌رقاڵی   یاسای نێو ده‌وڵه‌تان –ه‌ ،رۆژانه‌  وانه‌  ده‌ڵێته‌وه‌. 
شیعرو گۆرانی لای دکتۆر  مارف عومه‌ر گوڵ  جمکه‌ن ، گه‌ریه‌کێکیانی  نه‌بێ،  سه بووری به‌وی تریان دێ، ئه‌و گۆرانی بێژ نییه‌ ،به‌ڵام له‌ دنیای به‌ربڵاوی گۆرانی یه‌وه‌ ،هه‌موو جوانیه‌کانی ژیان ده‌بینێ،شیعر بوو به‌ هه‌واری و بوونی ئه‌ویان سه‌لماند ، زۆر جار هاوڕێکانی لێی ده‌پرسی   ، له‌گه‌ڵ شیعردا چۆنی ، به‌ڵام هه‌رچه‌نده‌:
 (ده‌رونم  خاڵییه‌ وه‌ک نه‌ی ده‌ناڵێ ،هه‌وارێکی چ پڕ هاواره‌ ......)
بێ شیعر.. دوورکه‌وتنه‌وه‌ له‌ شیعر نووسین  بۆ ئه‌و کارێکی ئاسان نه‌بوو ، به‌ڵام ئه‌و بواره‌ی ئه‌و  چه‌ند ساڵێکه‌  کاری تیا ده‌کات ، به‌هایه‌کی زۆرگرنگی   بۆ نه‌ته‌وه‌که‌ی هه‌یه‌  ،  ئه‌و تراژیدیانه‌ی  ژیانی نه‌ته‌وه‌که‌ی، هه‌پرون به‌ هه‌پرون کردوه‌ ، ته‌وێڵی دکتۆر مارف یان به‌ تاوێری  واقعێکی سه‌ختا دا ، هه‌رچه‌ندی ده‌کرد و تێ ده‌کۆشا ، شیعر ده‌ره‌قه‌تی ئه‌وزنجیره‌  تراژیدیا یانه‌ نه‌ده‌هات ، ئه‌مه‌ لای ئه‌و وابوو ،ره‌نگه‌ لای که‌سانی تر ،جۆرێکی تر بێ ، بۆیه‌ یاسای نێو ده‌وڵه‌تی  بوو به‌ دووه‌م  چه‌کی خه‌باتی ئه‌و، له‌و بواره‌دا هه‌ستی به‌ بۆشایه‌کی زۆر کرد ،له‌ 1988 له‌ دنیای ناسکی شیعره‌وه‌ خۆی کرد به‌ کۆڵانه‌  ته‌سک و نوتکه‌کانی  تاوانی جینۆساید  .
 ئێستاش که‌ به‌رهه‌مێك ده‌نوسێ، به‌ هه‌مان هه‌ناسه‌ی شاعیرێتی  جارانه‌وه‌ ده‌ست  پێ ده‌کات ،سه‌رقاڵی ده‌بێ، تا له‌ لێکۆڵینه‌وه‌یه‌ک  ده‌بێته‌وه‌ ،وا ده‌زانێ هه‌موو گیانی شیعره‌ ، ده‌ست بۆ هه‌ر شتێک ده‌با ،له‌ ده‌وروبه‌ری لێی ده‌بێ به‌ دێڕه‌ شیعر .. کۆپله‌ شیعر .. دیوانه‌ شیعر..  زۆر جار له‌گه‌ڵ نوسین دا ، گۆرانی ده‌ڵێ، له‌ به‌ر خۆیه‌وه‌ جار جاره‌ دێڕه‌  شیعرێک ده‌ڵێ...... 
کانییه‌کی  بێ کچۆڵه‌م
ئێوه‌  کانی واتان دیوه‌؟
گوندێکم بێ رانه‌ مه‌ڕو رێژنه‌ی باران 
ئێوه‌ گوندی واتان دیوه‌ 
شاریکم بێ ،
خۆشه‌ویستی ی دارستان  وبێ  چراخان 
ئێوه‌ شاری واتان دیوه‌ ؟
ده‌زانن کێم ؟
وڵاتێکم له‌ چوار لاوه‌ 
گه‌له‌ گورگی دوژمنانم  لێ ئاڵاوه‌ 
 1990 ئۆکرانیا-کییڤ 
 مارف  عومه‌ر گوڵ  له‌ گوند له‌ دایک بوو
و تێکه‌ڵ به‌ژانی ساده‌ی ئاوایی و جوانی سروشت  بووه‌ ، له‌وێوه‌ رووی کردوه‌ته ‌شار ، بووه‌ به‌ هاوڕێی منداڵه‌ چاو قایم و جه‌ربه‌زه‌کانی کۆڵانه‌ میللییه‌کانی که‌رکوک ، له‌وێشه‌وه‌ رووی کردوه‌ته‌  دنیای جه‌نجاڵی به‌غداد ، له‌ وێ رێچکه‌ی  شیعری  گرته‌ به‌ر ، زیندان لاپه‌ڕه‌یه‌کی تایبه‌تی ژیانی ئه‌وی  داگیر کرد ، ئه‌و لاپه‌ڕه‌ بوو به‌ وتاری به‌های  پیرۆزی ژیانی  ئه‌و ، دواترله‌ ویستگه‌کانی  شاخ و پێشمه‌رگایه‌تی و دیمه‌نه‌کانی به‌فرو شیعر ووتار و ئێستگه‌ و گۆڤار و ناکۆکی و دووبه‌ره‌کی نێوان هێزه‌کان و خه‌ڵکی په‌رپوتو بوده‌ڵه‌ و راپۆرت نووس ، هه‌موو ئه‌مانه بوون به‌ لاپه‌ڕه‌ تایبه‌تییه‌کانی و ژیانیان پڕکرده‌وه‌،  به‌ڵام شاخ و پێشمه‌رگایه‌تی ئه‌زمونێکی ده‌وڵه‌مه‌ندی به‌ به‌ها  بوون  بۆ ئه‌و،  له‌ رووی رۆشنبیری و خۆشه‌ویستی  خاکه‌وه‌ .

عه‌بدوڵڵا  که‌ریم  مه‌حمود 
سه‌چاوه : عه‌بدوڵڵا که‌ریم مه‌حمود . دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ  له‌ نێوان  گۆرانی و شیعر وزیندان و جینۆساید دا ، ئاڵای ئازادی ، ژماره‌377، 13  / 8 /2000، ل5.

26/02/2022



وتارەکانی تری نوسەر