سپی میدیا: بەرنامە‌و پرۆژەی ستراتیژی ئێوە لەماوەی ئەو چوار ساڵەدا بۆ سلێمانی چی دەبێت؟
ئاسۆ فەرەیدون: رەنگە هەندێک پرۆژەی سراتیژی لەچوار ساڵدا تەوا نەبێت، یان ئێستا هەندێک پرۆژەی گرنگ هەبن کە تەواو نەبووبن، بۆیە ئێمە دەبێت لەو پرۆژانەی ئێستا بەردەوام بین، لەوانەی خۆشمان وەک پرۆژەیەکی ستراتیژی دامان رشتوە کاری بۆ بکەین، ئەوەی ئێمە گرنگی زۆری پێدەدەین چوار خاڵی زۆر سەرەکییە، ئەوانیش لەرووی تەندروستییەوە، بەدڵنیایەوە لەگەڵ تەندروستیدا پرسی ژینگە‌و مەسەلەی هاتوچۆیە کە پرسێکی گرنگە، هەلی کار بۆ گەنجان بەشێکی تری ستراتیژی ئێمەیە، هەروەها هەوڵدان بۆ نەهێشتنی رۆتین لەدائیرەکاندا، بۆ ئەم بابەتەش هەوڵدەدەین لەرێگای ئیدارەی ئەلکترۆنیەوە چارەسەری ئەو کێشە کەڵەکە بووە بکەین. خاڵێکی هەرە گرنگی تری ستراتیژی ئێمە پاراستنی ئارامی سیاسی‌و ئابوری پارێزگای سلێمانیە، چونکە تێکچوونی ئارامی سیاسی واتە تێکچوونی ژیان‌و گوزەرانی خەڵکە، کە لەئەنجامدا خەڵکی پارێزگای سلێمانی‌و سەرجەم هەرێم زەرەرمەند دەبن.

ئەگەر وردتری بکەمەوە لەرووی تەندروستیەوە ئەو دروشمەمان بەرزکردۆتەوە: تەندروستی خۆت پزیشکی خۆت لەگەڕەکی خۆت.

لەم بەرنامەیەدا بنکە تەندروستییەکان رۆڵی سەرەکیان دەبێت لەپێشکەشکردنی خزمەتگوزاری سەرەتایی، بنکە لەمەودوا دەبێتە هاورێ، بنکە دەبێتە ئەو پردەی نێوان هاوڵاتی‌و پزیشک، کە دەڵێم پزیشک مەبەستم کارمەندی تەندروستییە. جەختمان کردۆتەوە لەسەر رۆڵی کارمەندی تەندروستی لەناو بنکەکان، لەبەرزکردنەوەی ئاستی هۆشیاری تەندروستی چاودێری مناڵان، چاودێری خۆراک، چاودێری کوتانی مدناڵ، چاودێری نەخۆشی درێژخایەنەکان، هەموو بنکە تەندروستییەکان دەبێت داتابەیسیان هەبێت، قۆناغی فایلات کۆتای هات، ئێستا قۆناغی ئامارو تۆمارە‌و دەبێت ئەم ئامارو تۆمارە بچێتە سەر کارتێک، هەموو ئەو ئامارو زانیاریانەی لەسەر نەخۆشەکە هەیە هەڵگیرێت‌و لەبەردەستدا بێت، ئەو دەمە پێویست ناکات کە چووە نەخۆشخانە پرسیاری ئەوەی لێبکرێت کەی چۆتە نەخۆشخانە‌و چی دەرمانێکی پێدراوە، ئەم پلانە دەکرێت بەسێ قۆناغەوە، سەرەتایی کەپێشکەشکردنی خزمەتگوزارییە سەرەتاییەکانە بەهاوڵات، لە قۆناغی دووەم خزمەتگوزاری پێشکەش بەنەخۆش دەکرێت، هەندێک پشکنینەو نەشتەرگەرییە‌و هەندێک پسپۆری تایبەتیە بۆ نەخۆشەکە دابین دەکرێت، سێهەمیان خزمەتگوزاری سێهەمینە کە تایبەت بە بابەتە پسپۆریەکان، بۆنمونە نەشتەرگەری قەستەرەو بۆریەکان دڵ‌وە نەشتەرگەری بڕبرەی پشت..هتد، ئەمە جگە لەوەی لەو بەرنامەیەدا گرنگی تەواو بدەین بە کەم ئەندامان‌و پێداویستی تایبەت، هەم یارمەتی خۆی دەدەین، هەم یارمەتی کەسوکاری، ئەمە کورتەیەکی بەرنامەکەمانە لەو بوارەدا کە وردەکاری زۆرە.

لەریزبەندی بەرنامە ستراتیژیەکەماندا ژینگە بەپلەی دووەم دێت، شاری سلێمانی گەشەی کردووە گەشەی شار وەک گەشەی رووەکە، لقەکانی گەورەدەبێت، گەڵا دەکات، رەگەکەی لەخوارەوە گەورە دەبێت، ئینجا شاریش بەم شێوەیە گەشە دەکات رێکخستنەوە‌و ئیدارەکردنی ئەو زیرەکیەی گەرەکە کە چۆن رێکدەخرێتەوە‌و زەمینەش بۆ گەشە دەرەخسینێت، لەم بوراەدا رووبەروووی کێشەی ژینگە دەبیتەوە، بۆ نمونە کارگەکانی بازیان، لەلایەکەوە ئەمە بەشێکە لەگەشەکردن، بەڵام لەلایەکی ترەوە دەبێت خەڵکی ناوچەکە سودمەندبن لێیان، هەلی کاریان بۆ بدۆزرێتەوە. خزمەتگوزاری تەندروستیان پێشکەش بکرێت بۆئەوەی لەزیانە تەندورستییەکانی کارگەکان بپارێزرێن، دەبێت ئیلتزاماتێک لەسەر ئەو کارگانە دەبنێیت کە پارێزگاری ژینگە بکەن سەوزایی زیاد بکەن، خزمەتگوزاری تەندروستی پێشکەش بەخەڵکی ناوچەکە بکەن. هەر ئەمەش کەژینگە‌و تەندروستی پێکەوە گرێ دەدەین. هەوەرها نەهێشتنی رۆتینی فەرمانگەکان، رەنگە خەڵک بپرسێت بۆ تا ئێستا کارتان بەئیداری ئەلکترۆنی نەکردووە خۆ ئێوە دەسەڵات بوون، لە کاتی رژێمدا پارێزگای سلێمانی 18 گوندی هەبوو، ئێستا 2243 گوندی هەیە، پارێزگایەک کە ژێرخانی ئابوری نەبوو، ئاوی نەبوو زێرابی نەبوو، وێران بووە، تا ئەمانە دەستبەرنەکرێت ناتوانرێت باس لەئیدارەی ئەلکترۆنی بکەیت، ئەمجۆرە ئیدارەکردنە نەهێشتنی ئەو رۆتینە کە لەدائیرەکاندا هەیە، ئیتر باوی ئەوە نەماوە هاوڵاتی چاوەڕوانی ئیشێک بکات بۆ چوار رۆژ کاتی سەرف کات، ئێستا ئەیەوێت چوار ئیش لە رۆژێکدا بکات.

سپی میدیا: لە سلێمانی دیاردەی فەرەجەمسەری و فەرەکوێخای هەیە، ئەمە گەشەی شاری کوشتووە، بەرنامەت چییە بۆ ئەو بارودۆخە ناسروشتیەی پارێزگای سلێمانی؟ 
د. ئاسۆ فەرەیدون: لەرووی مێژوویەوە سلێمانی هەر لەسەرەتای دورستبوونیەوە ململانێی تیابووە، ململانێی نێوان عوسمانی‌و سەفەوی، ململانێی نێوان قادری‌و نەقەشبەندی، لەنێوان عەبدوڵا پاشا‌و ئیبراهیم پاشا، تا مێژووی تازە ململانێی بارزانی‌و باڵی مەکتەبی سیاسی، لەپاڵ ئەم ململانێ سیاسییەدا بەرهەم هێنان هەبووە، لەوانە دروستبوونی قوتابخانەی نالی‌و مەحوی‌و چەندان بزووتنەوەی رۆشنبیری‌و سیاسی، لەوانە شێخی نەمر، (کاژیک)، تا ئێستا بەردەوامە، سلێمانی بەوەشەوە کە جێدەستی یەکێتی نیشتمانی لەزۆر روەوە پێوە دیارە، لەوانە سیاسی و کەلتوری بوارەکانی تر، بەئێستاشەوە سلێمانی بەموڵکی یەکلایەنی نازانین، بەیەکێتیشەوە ئێمە بەموڵکی تایبەتی خۆمانی نازانین‌و بەقۆرخی کەسی تریشی نازانین، ئەو ململانێیەی ئێستا لە سلێمانیدا هەیە خزمەتی وەزعی سلێمانی نەکردووە‌و لەقازانجی کەسدا نییە، لەبری ئەوەی ئێمە نوێگەری‌و پێشەنگی خەڵکی سلێمانی لەخزمەتی شارەکەماندابێت بەداخەوە لەخزمەتی حیزبە سیاسیەکاندایە.

سپی میدیا: بەرای تۆ چی بکەین بۆئەوەی ئەو ململانێیە بچێتە خزمەتی خەڵکی سلێمانیەوە؟
د. ئاسۆ فەرەیدون: بەرای من دەبێت بیر لەئاشتەوایی نیشتمانی بکەینەوە، بەعەقڵیەتی ئەوەی سلێمانی هی هەمووانە، بەو عەقڵیەتە بیرنەکەینەوەکە سلێمانی‌و هیچ شارێکی تر تەنها موڵک‌و قۆرخی لایەنێکی سیاسی دیاریکراو بێت، هیچ لایەنێک ناتوانێت خاوەنی نیوە زیاتر بێت.

سپی میدیا: ئەگەر یەکێتی بردیەوە ئایا بیرکردنەوەی بەو شێوەیە کە حکومەتێکی ئیتلافی لۆکاڵ لەسەر ئاستی پارێزگای سلێمانی دروستدەکات؟
د. ئاسۆ فەیدون: بەدڵنیایەوە ئێمە بڕوامان بەچەپکە گوڵی هەیە، واتە ئێمە لەگەڵ سەرجەم بەشداری سەرجەم لایەنەکان.

سپی میدیا: ئەگەر دووەمیش دەرچن بەهەمان شێوە کراوە دەبن بەرامبەر هێزەکانی تر، ئەنجامی هەڵبژاردنەکە قبوڵ دەکەن؟ بەشداری حکومەتی لۆکاڵی سلێمانی دەکەن؟
د. ئاسۆ فەرەیدون: یەکەم دەرچین، یان دووەم، لەئەنجامدا بۆ ئێمە سەرکەوتنی پرۆسە دیموکراسیەکە ئەساسە.
ئەو پرۆسیە گرنگە کە خەڵکی دێتە سەر سندوقی دەنگدان‌و ئێمە لە ساڵی 1991ەوە لەسەر ئەو پرۆسەیە بەردەوام بووین، یەکێتی نیشتمانی یەکێکە لەدروستکەران‌و هاندەرانی ئەو پرۆسەیە، یەکێتی هەمیشە داکۆکیکارە لە ئازادی رادەربرین لەسەر تاسەری کوردستاندا، ئەو ئازادییەی لێرە هەیە لەژێر سایەی یەکێتی نیشتمانی کوردستاندایە. بۆیە ئێمە وەک چۆن هاندەری بووین‌و شانازی پێوەدەکەین، یەکێتیش بەدڵنیایەوە رازییە بەدەرئەنجامی هەڵبژاردنەکە. ئەگەر هاوڵاتیانی سلێمانی تەماشای ئاستی ئەو خزمەتگوزاریانە بکات کە پێشکەشی ئەم شارەی کردووە لەهەموو بوارەکاندا، تەنها بنیاتنانەوەی زانکۆی سلێمانی‌و ئەو گەشەیەی ئێستای ئەو زانکۆیە بۆ یەکێتی بەسە کە چی پێشکەشی ئەم شارە کردووە‌و بەو هەموو دەستکەوتەکانی ترەوە، دەبێت ئێمە دەنگی یەکەم بهێنین، بەڵام ئەگەر دەنگی دووەم‌و سێهەمیشامان هێنا چۆن قبوڵمانە پرۆسەکە بەدیموکراسیانە بەرێوەبچێت، بەوپەری دڵ گەورەیەوە ئەنجامەکشەی قبوڵ دەکەین. ئەگەر خەڵک پێی باش بێت سازامان بدات، با بیکات، ئێمە کە کارمان کردووە خەڵک ئاگادارە، بەڵگەکان شاهیدن ئەوە ئامارەکانی وەزارەتی پلاندانی عێراق، لەسەر ئاستی عێراق درێژترن رێژەی تەمەن درێژیمان لەعێراقدا هەیە، 4و71%، کەمترین رێژەی مردنی مناڵی خوار یەک ساڵەمان هەیە لەسلێمانی 24% ، لەهەولێر لە26%، لەهەرێم 28%، لەبەغدا32% دا. لەمبارەیەوە ئامار زۆرە.

سپی میدیا: لەچاوپێکەوتنێکدا وتوتە تۆ کەسێکی سیاسی نیت، ئەی چۆن مامەڵ لەگەڵ بارودۆخێکی لەم شێوەیەدا دەکەیت؟
د. ئاسۆ فەرەیدون: سیاسەت‌و ئیدارە دووشتی زۆرلێک جیاوازن، ئێمە رۆژانە سیاسەت دەکەین ئەگەر بێیتە سەر حەقیقەت من بە ئەقڵیەتی پزیشکیەکەی خۆمەوە کەبەردەوام دەرگام واڵابووە بۆ هەموو ئەو نەخۆشانە، بەدڵخۆشیشەوە دەیڵێم زۆربەی برادەرانی هەموو حیزب‌و کایەنە سیاسیەکان لەحاڵەتێکدا کە پێویستی کردوە چوم بەدەمیانەوە نەخۆشی من بوون‌و شانازیشی پێوە دەکەم، بەهەمان عەقڵیەتەوە، بەعەقڵیەتەکەی د.نەجمەدینیشەوە کە لەکەرکوک گەر سەیری بکەیت نمونەیەکی زۆر سەرکەوتوومان پێشکەشکردوە، من لەم بەینەدا لەتاسڵوجە نەخۆشم بینی عەرەب بوون خەڵکی واحید حوزەیران بوون دەیانوت دەنگ بەد.نەجمەدین دەدەین ئەمە سەرکەوتنە بۆ یەکێتی نمونەیەک پێشکەش بکات خەڵکی عەرەب کلد‌و ئاشور، تورکمان رازیی ببن کەرکوک بچێتەوە سەر هەرێمی کوردستان، ئەمە سیاسەتەکەی یەکێتی بووە، ئەگەر یەکێتی بیزانیایە پۆستی پارێزگاری سلێمانی پۆستێکی ئیداری نییە، سیاسیە، ئەوە ئەندامێکی مەکتەبی سیاسی دادەنا، ئێمە لەدڵەوە دەزانین پۆستەکە پۆستێکی خزمەتگوزارییە بۆ هەموو خەڵک، ئێمە کەسێکمان دەوێت ئاوێک بەم ئاگرەدا بکات، مامەڵەی سیاسەتمەدارێکمان ناوێت، ئێمە کەسێکمان ناوێت لەوێ لێدوانی ئاگرین بدات، ئێمە هەر بوارێک دەگریت، خوێندنگامان، زانکۆمان، نەخۆشخانەمان، هەموو شتێکمان ئیفلیجە لەم شارەدا لێت ناشارمەوە ئەم ئیفبیجیەى پێوەی دیارە، ئێستا دەبێت بپرسین ئێمە بۆ ببینە قوربانی ئەم ململانێ سیاسییە؟.

سپى میدیا: چۆن دەروانیتە هەڵمەتى هەڵبژاردن؟ پێشبینى ئەنجامى هەڵبژاردنەکە چۆن دەکەیت؟
د. ئاسۆ فەرەیدون: سورین لەسەر ئەوەی ئەو ئارامییە سیاسیە، رەنگدانەوەی ئەخلاقی حیزب‌و کاندید بێت‌و سبەینێش رەنگدانەوە ئەدەبی ئیداری دەبێت، ئەوەی ئەمرۆ توندوتیژ بێت، ئەوەی ئەمرۆ تەجاوز بکات، دواتریش هەرشتێکی بەدەستبێت تەجاوزی لەسەر دەکات، ناتوانێت نوێنەری خەڵک بێت، ناتوانێت بەروی خەڵکدا کراوەبێت، لەروی ئارامیەوە سورین‌و لەسەری بەردەوامین، کەسانی دیکە گیراون کە تەجاوزیان کردوە، لەیەکەم رۆژەوە قسەمان کردوە باسمان لەژینگە پاراستن کردوە، کە بانگەشەکەمان ژینگە دۆستبێت، من سوپاسی هەموو ئەندامان‌و لایەنگیرانی یەکێتی‌و ئەندامانی حیزبەسیاسیەکانی دیکەش دەکەم کە بەدەنگ بانگەشەکەمانەوە هاتوون، هەروەها داواش دەکەم لە ٢٠رۆژی ئایندەدا کە بانگەشە گەرم دەبێت، بەهەمان شێوەى ئێستا بێت، لێم دەپرسیت خوێندنەوەم چییە بۆ دەرئەنجامی هەڵبژاردنەکان، زۆر زەحمەتە نەک ئێمە هیچ لایەنێکی سیاسی بەرچاورونیەکی تەواوی هەبێت، زۆر باشەو تەمەنا دەکەم دەنگدەری ئێمە دەنگ بەبەرنامە بدات، دەنگ بەبۆچونی کاندید‌و لایەنە سیاسیەکان بدات، دەنگ بەشەهادە بدات، هیوادارم ئەمە دروستبێت‌و ببێت وەک نەریتێک وەک کلتورێک، ئێمە واجبێکی ئەخلاقیمان هەیە بەرامبەر بەخەڵک بەرامبەر بەشارەکەمان، کە کلتورێکی ئارام‌و هێمنی هەڵبژاردن دروست بکەین، تا کۆتا رۆژیش کەسانێک هەن ئارامی دەپارێزن، هیوادارم کلتورێک دروستبێت هیچ شتێک کۆنکرێت نەبێت، هەندێک شت هەیە کۆنکرێت بێت، بەڵام تا نا کۆکرێتی زۆربێت ئەوە نیشانەی بەرەوپێشچونی دیموکراسییە.

سپی میدیا: بۆچونت دەربارەی د.هەڤاڵ چییە؟

د.ئاسۆ فەریدون: ئێمە هەردوکمان لەناوەندێکی ئەکادیمی ئیش دەکەین، هەردوکمان لە چەند شوێنێکدا یەکمان دیوە، بۆچونم لەسەری خراپ نییە، بەکەسێکی خاوەن بروانامەیەکی باش دەیبینم، هیوادارم پێکەوە خزمەتی شارەکەمان بکەین.

سپی میدیا: ئامادەی روبەروبونەوەی تەلەفزیۆنی لەگەڵدا بکەیت؟
د. ئاسۆ فەریدون: ئامادەم مونازەرەی تەلەفزیۆنی لەگەڵدابکەم، لەچوارچێوەی سنوری خزمەتکردنی خەڵک‌و پرۆسەی هەڵبژاردن.

ئەم دیدارە لە ژمارە ١٣ی گۆڤاری سپی میدیادا بڵاوکراوەتەوە