بەگوێرەی ئەو گرێبەستەی دەكرێت، گەل لەبەشێك لەدەسەڵاتەكانی خۆی سازش دەكات‌و دەیداتە دەست بەرپرسان، بۆ ئەوەی سیستمی سیاسی ببەن بەڕێوە، مانەوەی ئەو شەرعییەتەش هەتا كاتێك درێژەی دەبێت، كە بەرپرسان پابەندی گرێبەستەكە بن‌و خۆشگوزەرانیی‌و ئارامیی بۆ هاوڵاتیان دابین بكەن، وڵات بەرەو پێشەوە ببەن‌و ژیان‌و گوزەرانی تاكەكانی كۆمەڵگە لەباشەوە ئاراستە بكەن بەرەو باشتر.

دوای راپەڕین پارت‌و لایەنە سیاسییەكان گەڕانەوە باشوری كوردستان‌و دوای تێپەڕبوونی زیاتر لەساڵێك، یەكەم هەڵبژاردن لەباشوری كوردستان بەڕێوەچوو بۆ دەستنیشانكردنی نوێنەرانی گەل، هەرچەندە تێبینیی‌و سەرنجی زۆر لەسەر پرۆسەكە دروست بوون، بەڵام بەهەر شێوەیەك بێت، یەكەم هەڵبژاردنی دیموكراتی بوو لەسایەی حوكمڕانیی كوردیدا‌و جەماوەر بەجۆش‌و خرۆشەوە روویان كردە سندوقەكانی دەنگدان‌و یەكەم ئەنجومەنی نیشتمانی لەدایك بوو.

دوای هەڵبژاردن دامەزراوە یاساییەكان وردە وردە پێكهێنران، ئەویش بەمەبەستی دروستكردنی ئیدارەیەكی كوردی لەسەر بنەمایەكی شارستانیی‌و مۆدێرن، بەگوێرەی ئەو پێوەرانە بێت كە جان جاك رۆسۆ‌و هاوبیرەكانی بۆ گرێبەستی كۆمەڵایەتی كردویانە، گەلی كورد بەخواستی خۆی لەبەشێكی زۆر لەمافەكانی خۆش بوو بۆ بەرپرسانی كورد، بەو نیازەی كە لەدەست ستەم‌و چەوسانەوە رزگاریان بوە‌و ئیتر لەسایەی حوكمڕانیی كوردیدا ئەحەوێنەوە. 

بەڵام پارتە دەسەڵاتدارەكان‌و بەتایبەت بەرپرسەكانیان، لەجیاتی خزمەتكردن‌و بەرەوپێشبردنی كۆمەڵگە، هەلەكەیان بۆ خۆدەوڵەمەندكردن‌و قایمكردنی پلە‌و پایە‌و پارەكانیان قۆستەوە، كە چەندین جەولەی شەڕی ناوخۆ‌و دروستكردنی دوو ئیدارەیی‌و بەتاڵانبردنی سامانی گشتی‌و تیرۆركردن‌و مەحسوبییەت‌و مەنوسبییەت بوونە مرۆكێكی دیار بەدەسەڵاتی كوردییەوە، تەنانەت ئەو یاسا‌و رێسایانەی كە بەرپرسانی حزبەكان خۆیان دایان نابوون، رێزیان لێی نەگیرا‌و بەشێكی زۆریان فەرامۆش كران، یاخود بۆ مەرامی تایبەتی‌و بەرژەوەندیی حزبی‌و بنەماڵەیی‌و تاكەكەسی بەكارهێنران.

بیرمەندانی گرێبەستی كۆمەڵایەتی ئاماژە بەوە دەكەن، هەر كاتێك بەرپرسان لەو گرێبەستە لایاندا، كە لەنێوان ئەوان‌و كۆمەڵگەدا مۆر كراوە، یاخود رێكەوتوون لەسەری، ئیتر بەرپرسەكان هیچ شەرعییەتێكیان نامێنێت‌و دەكرێت لەسەر كورسیی دەسەڵات دووربخرێنەوە، تەنانەت ئەگەر كار بگاتە ناڕەزایەتیی جەماوەریی‌و بزوتنەوەی شۆڕشگێڕیی، چونكە مانەوەی ئەو بەرپرسانە دەبێتە هۆی تێكدانی كایە كۆمەڵایەتیی‌و ئیداریی‌و سیاسییەكان.

لێرەدا كۆمەڵێك پرسیاری گرنگ سەر هەڵدەدەن، ئایا بەرپرسانی كورد وابەستەی ئەو گرێبەستە بوون، كە لەنێوان ئەوان‌و كۆمەڵگەدا هەبوە؟ تاچەندە بەرپرسانی كورد ملكەچی یاسا‌و رێساكان بوون؟ مانەوەی بەرپرسان چ كاریگەرییەك لەسەر پرۆسەی سیاسی دروست دەكات، ئایا ناڕەزایەتیی جەماوەریی‌و شۆڕش‌و دەستدانە چەك چارەسەری كێشەكانی هەرێم دەكات؟ یاخود پێویستە كۆمەڵگە چ رێگاچارەیەك بگرێتە بەر بۆ گۆڕانكاریی لەسیستمی سیاسیی‌و حوكمڕانیدا؟!

ئەگەر چاوێكی خێرا بەچەند ساڵی رابردوودا بخشێنینەوە، دەگەینە ئەو راستییەی، كە بەرپرسانی هەرێم‌و پارتە باڵادەستەكان، نەك هەر كاریان بۆ پێشخستنی كۆمەڵگە‌و سەرخستنی پرۆسەی سیاسیی باشوری كوردستان نەكردوە، بەڵكو بوونەتە هۆی دروستكردنی پرسیار لەسەر ئەزموونی باشوری كوردستان لەناوەندە هەرێمایەتیی‌و نێودەوڵەتییەكاندا، لەسەر ئاستی ناوخۆش، كاریان بۆ شكاندنی شكۆی تاكی كورد كردوە‌و هەموو هەوڵێكیان داوە، بۆ ئەوەی تاكی كورد بكەنە مشەخۆر‌و رەجەب ئاسا، كەواتە بابەتەكە لەدوو حاڵەت بەدەر نییە، یاخود بەرپرسانی ئەم هەرێمە هیچ لەسیاسەت نازانن‌و توانای ئیدارەكردنی ئەم وڵاتەیان نییە، یاخود درۆیان لەگەڵ ئەو گرێبەستە كۆمەڵایەتییەدا كردوە، كە لەنێوان ئەوان‌و كۆمەڵگەدا هەیە، لەهەردوو بارەكەشدا، پێویستە ئەو بەرپرسانە لەسەر كورسیی دەسەڵات دووربخرێنەوە‌و كەسانێك بخرێنە شوێنیان، كە بەتوانا‌و دەست پاك‌و پرۆفیشناڵ بن.

خوێندكاری زانستە سیاسییەكان

[email protected]