تراژیدیای تاوانی ئه‌نفال ، پرسیارێكی بێ وه‌ڵامی قوڵی ، له سه‌راپا ناخ وهۆشما هه‌ژاند بوو. ، دوای راپه‌رین ، هێشتا گونده خاپوره‌کان ئاوه‌دان نه‌کرابوونه‌وه ، به قه‌ڵه‌مێک و چه‌ند په‌ڕه کاغه‌زێکه‌وه ، رووم کرده ،کۆڵانی گه‌ڕه‌که میللییه‌کانی ( خه‌بات و حاجی ئاوا و وڵوبه ) .
بە هه‌واڵ پرسین ، ئه‌و ژن و پیاوە پیرانەم دەبینیەوە . له‌کەناری گۆڕه به کۆمه‌ڵه‌کانی بیابان ، له تۆڕی ئه‌نفال چییه‌کان ده‌ربازببوون .
له‌و زنجیره به‌داداچوون و دیدارانه‌دا ، چه‌ند پرسیارێکم ، ئاڕاستەی ئه‌و ژن و پیاوە بە تەمەنانە ده کرده‌وه ، له گه‌ڵ حه‌جاج و سه‌گه برسییه‌کانی بیابان ،لە نوگرەسەلمان ، تاڵاوی مه‌رگیان چه شت بوو.
لە 6 / 3 / 1992 ،یه‌که‌م نوسینم، له سه‌رئه‌نفال ، به ناوی (چاره‌نوسێکی نادیار ) ، له ژماره [36] ی کوردستانی نوێ دا بڵاو کرده‌وه .
له روخساری پاک و بێ دەنگی ،عیزەدین عوبێد رەباتی دا ، سوێ ی ئازارێک ، به قه‌د قوڵی ده‌ریایه‌کی بێ سنوور، خەمی بێ سه‌وشوێنه‌کانی گه‌رمیانم خوێندەوە .
دواتر چه‌ندان نوسینی ترم ، له‌گەڵ کەس و کاری ئه‌نفالەکان بڵاوکرده‌وه ، بۆ هه‌ر خانه‌واده‌یه‌ک، ژماره‌یه‌کی ر‌ۆژنامه‌که‌م ده‌کڕی و چیرۆکه‌که‌ی خۆیانم بۆ ده‌خوێندنه‌وه .
له ناخی خۆم دا ، هه‌ستم به گه‌وره‌ترین ئاسوده‌یی ده‌روونی و ویژدانی ده‌کرد ،کە توانیومە ، به‌و نوسینانە ،گوزارشت لە سوێ ی ئازاره په‌نگ خواردوه ، بێ کۆتاییه‌کانی ناخیانم کردووە.
له ساڵی 1993 دا کاک نه‌جمه‌دین فه‌قێ عه‌بدوڵڵا ، لێپرسراوی کۆمیته‌ی قوربانیانی ئه‌نفال ،ئه‌و زنجیره نوسینه‌ی لێوه‌رگرتم ، خۆی بە سەلیقی جوانی خۆی ، یه‌ک به‌یه‌ک ،هەموو نوسینەکانمی ، له‌سه‌ر په‌ره‌یه‌ک مۆنتاژ کرد، به‌ناوی (چاره‌نوسێکی نادیار) ، وه‌ک (یه‌که‌م کتێبی ) تایبه‌ت به ئه‌نفال ، به تێراژی 500 دانە بۆ چاپکردم ،لە گەڵ کردنەوەو دامەزراندنەوەی زانکۆی سڵمانی دا بڵاوی کردەوه .
کاک ئازاد ئه‌حمه‌د هاوڕێم ، کتێبەکەی پێشکەش بە خاتوو هێڤی عیززه‌ت ، له‌رێکخراوی میدکۆ کرد ، ئەویش وه‌ریگێڕابووە ، سه‌ر زمانی ئینگلیزی وره‌وانه‌ی هه‌نده‌ران کردبوو.
له ساڵی 1995 ، رووم کرده پێشانگایه‌کی هونه‌رمه‌ند عه‌تا قه‌زاز ،له سلێمانی ، ناونیشانی چاره‌نوسێکی نادر_ م ، به سه‌ر یه‌کێک له تابلۆکانه‌وه بینی .
پرسیارم ناونیشانی (چاره‌نوسێکی نادیار) م لێ کرد وتی:
-بیرۆکه‌ی کتێبێکە ،له باره‌ی ئه‌نفاله‌وه به ئینگلیزی لە دەرەوەی وڵات خوێندومه‌ته‌وه .
له‌و کاته‌دا باڵی خه‌یاڵ گه‌ڕاندمییه‌وه بۆ ساڵی 1992 ، بۆ لای ئه‌و خانه‌واده یه‌ی گه‌ڕه‌کی خه‌بات ی سلێمانی ، چه‌ند ئه‌ندامێکیان ئه‌نفال کرابوون ،ئه‌و کاته چه‌ند پرسیارێک لەلام ،سه‌ریان هه‌ڵداو له وه‌ڵامه تراژیدیاکانی ئەوان دا ، چیرۆکێکی زۆر سه‌رنج راکێشه‌رم ،لا گه‌ڵاڵه بوو ،وتیان :
- به‌یانی وه‌ره‌وه ، وێنه‌ی ئه‌نفالکراوه‌کانت بۆ ئاماده ده‌که‌ین.
ئه‌و شەوە کاره‌با نه‌بوو، له به‌ر چرا که‌م بابه‌ته‌که‌م ،به زمانێکی درا ماتیکی داڕشته‌وه .
سه‌عات 10 _ی به‌یانی روم کرده ،ماڵه‌که وله‌ده‌رگاکه‌یانم دا، ژنێک ده‌رگاکه‌ی ئاواڵا کرد ، تا هێزی تیا بوو هاواری به‌سه‌رما کرد :
- بۆ وازمان لێ ناهێنیت ، بۆ به‌ر ده‌رگات لێ گرتوین، ئێمه خۆمان ،هیچمان نییه ، ره‌سمی ئه‌نفاله‌کان ، بده‌ین به تۆ ، ئازوقه‌ی پێ وه‌ربگریت .
له شوینی خۆم چه‌قیم ، هیچ وه‌ڵامێکم پێ نه‌بوو،هه‌نگاوه قورسه‌کانم ، بەزەحمەت ،به‌ره‌و دواوه کێش کرد ، بارانه‌که‌ش به تاوتر،هەمووجه‌سته‌ی ته‌ڕ کردم ،بێ ئه‌وه‌ی هۆشم لای خۆم بێت ،کاتێ به ئاگا هاتمەوە ،گه‌یشتومه‌ته ، سەری ئه‌و سه‌ری کۆڵانه‌که .
ئه‌و چه‌ند لاپه‌ره‌ی ئەنفالەکەی نێو ده‌ستم ، پارچه پارچه کرد بوو ،له گه‌ڵ جۆگه‌له‌ی بارانە بەخوڕەکە و قوڕاوی ناو کۆڵانه که دا ، وەک ئەنفالەکان لە چاوەکانم ون بوون.