کێ کۆنتڕۆڵ بەدەست دەهێنێت-پارتی یان یەکێتی؟ جیاوازی یان دابەشوون!

ئارام سەعید

ئاماژەکانی رۆژانی رابردوی هەلمەتی راگەیاندنی هەردوولا شەڕی ناوخۆمان وەبیردەهێنێتەوە و توندکردنەوەی ململانیکان بەو ئاراستەیەدا تەنها وێرانکاری بەدوای خۆیدا دەهێنێت. ڕەنگە ناکۆکییەکان زۆربن، بەڵام تێچووی توندوتیژی زۆر زیاترە لە ئاشتی و پێکەوە کارکردن .

لەشەڕی ناوخۆدا دەڵاڵەکانی دەسەڵات لەسەر حیسابی هاووڵاتیانی ئاسایی دەوڵەمەند دەبن، کۆمەڵگا و ئابووری وێران دەبێت، ڕێگای ڕاستەقینەی پێشکەوتن تەمومژاوی دەبێت و شکست دەهێنێت بە چارەسەرکردنی کێشە بنەڕەتییەکان، لەبری ئەوە کۆنترۆڵی زیاتر لە دەستی کەمینەیەکی شەڕانگێزتردا چڕ دەکاتەوە.

لە شەڕی ناوخۆدا کەس سەرکەوتوو نییە، تەنیا قوربانی هەیە. هەر ژیانێکی لەدەستچوو و ماڵێکی وێران دروست دەکات کە چاکبوونەوە لێی خاو و ئازاربەخشە . ئاشتی بەردەوام تاکە هەڵبژاردەی گونجاوە. هەمووان پێکەوە زۆر باشتر دەبن لە دابەشبوون. جیاوازی بۆچوونەکان مانای دابەشبوون نیە. ناکۆکی دەبێت ئیلهامبەخش بێت بۆ مشتومڕ نەک قەیرانی وجودی. هیچ گروپێک ناتوانێت حوکمڕانی دادپەروەرانە بکات بەبێ پشتیوانی و مامەڵەی دادپەروەرانە لەگەڵ ئەوانی تر.

 چاکسازی دامەزراوەکان و نەهێشتنی گەندەڵی وەڵامە نەک تۆڵەسەندنەوە لەیەکتری و موچە بڕینی پێشمەرگە دیرینەکانتان. ڕێککەوتن لەسەر دابەشکردنی دەسەڵات و داڕشتنی دەستوور دەتوانێت یەکێتی لایەنەکان لەهەریمدا بەرەوپێش ببات. جیاوازی ڕوانگە نابێت هەرێمی کوردستان مەحکوم بە دابەشبوون بکات. پێویستە زیاتر لە ژێر ئەم ئاڵا و خاکەدا بەهێزی بکات. پارلەمان و حکومەتێک بەکویرەوەری و خەبات و قوربانیدانی سەدان هەزار خانەوادە دروستبوە نەک بەتەنها یەکێتی و پارتی، لە کاتێکدا تەماح و چاوبڕینە داهات و تۆڵەسەندنەوە ڕێگایەکی ویرانکاری دروست دەکات، دادپەروەری لە ڕێگەی هاوکارییەوە دێت نەک لەناوبردنی یەکێک بۆ قازانجی ئەوی دیکە.

ئازایەتی هێزی خۆی لەوەدا دەبینێتەوە کە پێکەوە لە بەرامبەر هەڕەشەکاندا بوەستن، نەک تیغەکان لە بەرامبەر براکاندا بگەڕێننەوە.   ئاشتی پێویستی بە بوێری و ئیرادە و ئامادەیی هەیە بۆ دۆزینەوەی دیدی هاوبەش. ڕەنگە ڕێگای ئاشتی ئاسان نەبێت، بەڵام رێگایەکی ڕاستە. دەبێت بوێریتان هەبێت.  

بەدیلی شەڕ ملکەچبوون نییە بەڵکو ئازایەتییە. بە هەڵبژاردنی ئاشتی ناکۆکیەکان دەست لێ هەڵناگرن و تەسلیم نابن، بەڵکو وەک هێز لە چوارچێوەیەکی نیشتمانیدا  دایدەنێینەوە. با جیاوازیەکان دەوڵەمەندمان بکات نەک دابەشبوون وێرانمان بکات. واز لە قەناعەتەکانی خۆتان مەهێنن. بەڵام واز لە لەناوبردنی یەکتر بهێنن چونکە ئەوەی لەناوتان دەبات ئیوە نین ئەوە دەنگدەاران و خەڵکی نارازیە کە ژمارەیان زۆر زۆرە و ئەوان دەتوانن لاوازتان بکەن و لەناوتان بەرن، رێژەی بەشداری دەنگدەرانی هەڵبژاردنی پێشووباشترین نمونەیە.  

  ئۆپۆزیسیۆن دەبێت داوای دادپەروەری لە سیاسەتەکان و شەفافیەت لە پرۆسەکەدا بکەن. داهاتووی هەرێم نادیارە تا ئەوکاتەی ئاشتی هەڵدەبژێرن. پرۆسەی ئاشتی پێویستی بە بوێری و دیدگا و ئیرادە هەیە ، ڕابردووی یەکترکۆی سفر مەکەن.جیاوازی ڕوانین مانای دابەشبوون نییە. ڕەنگە تێڕوانینەکان جیاواز بن بەڵام یەک هەرێممان هەیە و هەموی پێکەوە بەستراوەتەوە.جیاوازی گفتوگۆ دەوڵەمەندتر دەکات نەک هەڕەشە لە ئامانجی هاوبەش بکات، بەڵام دابەشبوون تەنیا بۆ بەرژەوەندی تەسکی حزبیە و داگیرکردنی هەر زۆنێک لەلایەن یەکێکتانەوە کۆمەڵگا و خۆشگوزەرانی دەشکێنێت. ترس دەوروژێنێت ئەویش بۆ پاساودانی کۆنترۆڵکردنە نەک پێشکەوتن. دابەشبوون دەسەڵات گەندەڵ دەکات نەک بۆ چاکەی گشتی کاربکات، ئەم تیروانینە بۆ ئۆپۆزیسیۆنیش بەهەمان شیوەیە کەئێستا دابەشبونیان هەیە.
  یەکگرتوویی شکست بە ستەمکاری دەهێنێت؛ بەپێچەوانەوە دابەشبوون چالاکی دەکات. دابەشبوون زیان دەچێنێت؛ هاوبەشی، چارەنووسی هاوبەش بونیاد دەنێت. جیاوازییەکان ئیلهامبەخشن؛ دابەشبوون، بێهیواییە. لەم جیاکارییە تێبگەن و  سەرکەوتن بۆ ئەو کەسانەیە کە ئەوەندە ئازان لە ڕێگەی ئامانجی هاوبەشەوە بەسەر دابەشبووندا زاڵ بن، نەک داگیرکردنی یەکتر. هیچ چارەسەرێک ئاسان و بێ ئازار نییە.

پێشکەوتن لە ڕێگەی پرۆسەی بە ئازارەوە دێت نەک شەروتوندوتیژی کە زیانێکی دەروونی درێژخایەن بەدوای خۆیدا دەهێنێت ، وێرانبوون و داڕمانی ئابووری بەدواوەیە. قەرزەکان زیاتر دەکات، قەیرانی دراو و هەژاری بۆ چەندین نەوە بە شێوەیەکی بەرچاو بەرز دەبێتەوە. تێکچوونی دامەزراوەیی دروست دەکات. حوکمڕانی، ئاسایش، چاودێری تەندروستی، پەروەردە، پاراستنی ژینگە و زۆر شتی تر وردە وردە یان لەناکاو بە تەواوی دەڕووخێن. جگە لەوانەش گۆشەگیری نێودەوڵەتی دروست دەکات.  

لەکۆتاییدا، بەدیلەکە سادەیە - حوکمڕانی دادپەروەرانە و لێپرسینەوە و نوێنەرایەتی. سیاسەتێک کە برینەکانی کۆمەڵگا ساڕێژ بکات نەک بۆ کۆنترۆڵکردن بیانقۆزێتەوە. سەرکردایەتی خۆبەزلزان و نادادپەروەر ئەنجامی باشی نابیت، خۆشگوزەرانی و ئاسایش بۆ هاوڵاتیان نەک دەرهێنانی سامانی میللەت و فرۆشتنی بەناشەفافی کە زۆربەیان بۆ سوودی چەند کەسێکی تەماحکار بووە.  کەواتە ئاشتی، یان لەناوچوون هەڵبژێرن!
#نەفرەت_لەشەڕی_ناوخۆ


22/04/2023



وتارەکانی تری نوسەر